Wyszehrad jako uzupełnienie wyjazdu do Budapesztu (relację z weekendu w stolicy Węgier znajdziecie pod tym linkiem), sprawdzi się znakomicie. To kolejna odsłona węgierskiej przygody w drodze na Bałkany.
Wyszehrad – jak dojechać
Do stolicy Węgier dostałem się za niespełna 100 zł w obie strony z Warszawy z lotniska Chopina linią Wizzair. O transporcie z lotniska do centrum stolicy Węgier pisałem we wpisie pod tym linkiem. Dojazd z centrum Budapesztu do pięknie położonego nad Dunajem Wyszehradu (Visegrád) jest dość prosty. Miasto odegrało w historii (w tym polskiej) kilkakrotnie olbrzymią rolę. Jest oddalone tylko 35 km od stolicy Węgier.
Wyszehrad samochodem
Jeśli posiadacie własny środek transportu, kierujecie się wówczas z centrum Budapesztu Trasą Św. Małgorzaty na północ, podążając drogą nr 11. Po czym mamy dwa warianty. Jeden prowadzi dalej drogą nr 11 wzdłuż doliny Dunaju (prosto orientacyjnie). Drugi (bardziej malowniczy) to odbicie w lewo w miejscowości Szentendre na Wyszehrad (Visegrád) mijając po drodze ciekawy skansen.
Można i komunikacją miejską
Jeśli jesteście niezmotoryzowani skorzystać możecie z komunikacji miejskiej i regionalnych linii autobusowych. Informacje na temat aktualności i rozkładów komunikacji miejskiej w Budapeszcie znajdziecie na oficjalnej stronie BKK (Budapesti Közlekedési Központ) czyli Centrum Transportu w Budapeszcie. Jeśli nie posiadacie własnego środka transportu najprościej jest wsiąść najpierw do linii metra M3, np. na stacjach przy Kálvin tér (Plac Kalwina) lub Deák Ferenc tér (Plac Ferenca Deáka). Uwaga! Na odcinku między stacjami Nagyvárad tér i Kőbánya-Kispest są prowadzone prace remontowe. Ruch odbywa się autobusami zastępczymi. Rozkłady jazdy zarówno linii metra M3 jak i innych środków komunikacji znajdziecie pod tym linkiem. Linią metra M3 dojechać należy do stacji Újpest-Városkapu. Stąd przechodzimy na pobliski dworzec autobusowy na przeciwko sklepu skądinąd sieci Lidl. Adres dworca: Budapest, Újpest-Városkapu XIII kerület. Trasę do Wyszehradu, jak i innych regionalnych miejscowości obsługuje firma Volanbusz. Możecie skorzystać z linii nr 880-889, rozkłady jazdy znajdziecie pod tym linkiem. Przejazd z dworca autobusowego Budapest, Újpest-Városkapu do Wyszehradu trwa nieco ponad godzinę. Koszt biletu to 745 HUF czyli 10,01 zł.
Pięknie położone miasto
Co od razu urzeka w tym miejscu? Jego położenie! W pięknym przełomie Dunaju, u rozwidlenia rzeki na dwie odnogi – główną i Szentendreński Dunaj. Piaszczysto – kamienista plaża nad rzeką skrywa niezwykłe skorupki żyjących tu małży. Na zdjęciu: szczeżuja spłaszczona, która osiąga wymiary skorupy od 5 do 10 cm! Odwracając wzrok w stronę wzgórz okalających miasto dostrzegamy na jednym ze wzgórz majestatyczne ruiny zamku Visegrádi Fellegvár. To Zamek Wysoki (High Castle), położony 328 m n.p.m.
Malowniczy Wyszehrad
Warto skorzystać z punktu informacji turystycznej Visegrád INFO – Turisztikai Információs Központ, znajdującej się nieopodal parkingu, zaraz przy wjeździe do miasta. Dostaniecie tam: mapki, fachową poradę dotyczącą tras zwiedzania, cen wstępów do obiektów oraz pamiątki. Obok znajduje się restauracja Palotahaz, serwująca doskonałe dania kuchni węgierskiej (w tym przepyszne kiszonki i gulasz na różne sposoby).
Samo miasto ma niezwykły urok. Warto spędzić tu więcej czasu poza zwiedzaniem zamku czy pałacu królewskiego. Czaru dodają mu pięknie zachowane chaty, kamieniczki, zaułki. Okolica nastraja również do dalszych, nawet wielokilometrowych wędrówek. Zalesiony masyw jest objęty ochroną bezpośrednią jako Park Narodowy Dunaj – Ipoly (Duna-Ipoly Nemzeti Park). Skrywa głębokie wąwozy, malownicze wodospady, a nawet jaskinie. Ktoś, kto tak jak ja, kocha włóczęgę po górach, wąwozach, lasach i jaskiniach, poczuje się tu jak w raju.
Podejście na zamek
Na Zamek Wysoki (Fellegvár) prowadzi najpierw droga oznaczona niebieskimi krzyżykami, a następnie tradycyjnie niebieskim paskiem, tak jak w Polsce. Z placu parkingowego sprzed Punktu Informacji Turystycznej kierujemy się najpierw w kierunku Pałacu Królewskiego, a następnie skręcamy w prawo w ulicę Fő utca. Po około 300 metrach przed budynkiem poczty skręcamy w małą uliczkę Zach Klara i wchodzimy po schodkach, łącząc się z niebieskimi znakami. Dalej już cały czas niebieskim szlakiem, aż na szczyt wzniesienia, na którym położony jest zamek. Po drodze mijamy urokliwą kalwarię i oryginalny, śmiały w kształcie zlepieńcowy ostaniec skalny z ustawionym na szczycie krzyżem. Po około 30-40 minutach stajemy u podnóża fortecy.
Wejście na Zamek Wysoki jest płatne, bilety można nabyć bezpośrednio po przejściu przez bramę wjazdową (mały punkt sprzedaży, kasa). Wstęp kosztuje 1700 HUF dla dorosłych i 850 HUF dla dzieci i studentów. W sezonie od 30 marca do 30 września obiekt można zwiedzać od 9.00 do 18.00.
Fellegvár (Cytadela)
Zamek Wysoki góruje ponad 200 metrów nad miastem Wyszehrad, dominuje w krajobrazie, przez co jest najczęściej odwiedzanym i rozpoznawalnym obiektem w okolicy. Wzgórze Sibrik, ze względu na swoje usytuowanie, było od zawsze miejscem strategicznym. Widok rzeczywiście „powala”, jest urzekający. Dunaj opływa tutaj pobliskie wzniesienia, zatacza wielkie półkole, meandrując i torując sobie drogę od granicy ze Słowacją po Budapeszt. Od razu zdajemy sobie sprawę, że taka „panorama” miała kilkaset lat temu znaczenie bardziej militarne niż „rekreacyjne”. Historia tego miejsca jako grodu sięga czasów rzymskich (znajdował się tu obóz rzymski), potem fortecę wybudował tu król Bela IV. Pałac Królewski, znajdujący poniżej się w mieście wzniósł Karol Robert, a rozbudował król Maciej Korwin.
Polski akcent
Polski akcent? Proszę bardzo. Odbywały się tutaj spotkania monarchów, na których rozważano ważne sprawy polityczno-gospodarcze. W 1335 r. odbyło się pierwsze z nich. Brali w nim udział: król Polski Kazimierz Wielki, król Czech Jan Luksemburczyk oraz król Węgier Karol Andegaweński.
Polityka od zawsze
Spotkania miały bardzo ważne znaczenie polityczne, m. in. dla ówczesnego polskiego Pomorza i Kujaw. Dotyczyły chociażby sporu polsko-krzyżackiego. Król Węgier Karol Robert i król Polski Kazimierz Wielki zadecydowali tu wspólnie o wstąpieniu na tron Ludwika I Wielkiego (zwanego u nas Węgierskim). Odbyć się to miało po śmierci Kazimierza Wielkiego.
Grupa Wyszehradzka
Tradycja spotkań znalazła swoją kontynuację w najnowszej historii. To tu w Wyszehradzie zawiązała się tzw. Grupa Wyszehradzka. W pierwszym jej spotkaniu w 1991 roku wzięli udział: ówczesny prezydent RP Lech Wałęsa, ówczesny prezydent Czech Vaclav Havel oraz prezydent Węgier, József Antalla. Grupa Wyszehradzka spotyka się do dnia dzisiejszego, przewodnictwo w lipcu 2019 r. obejmą – a może już objęły – Czechy.
Malownicze ruiny i oszałamiający widok
Do czasów współczesnych pozostała część baszt i murów obronnych Zamku Wysokiego. Pozostałości i tak robią niesamowite wrażenie, biorąc pod uwagę to, że Zamek Wysoki był połączony murem z wieżą Salomona i Pałacem Królewskim. Widok na Dunaj i jego odnogę jest urzekający. Warto zejść nieco niżej na punkt widokowy z powiewającą flagą Węgier. Wchodząc do zachowanych pomieszczeń zamku możemy zobaczyć zainscenizowane ekspozycje dotyczące jego historii, wystawę średniowiecznej broni i Panopticum (pamiątka I Zjazdu Wyszehradzkiego Królów). Organizowane są tu również pokazy rycerskie.
Wędrówka do Pałacu Królewskiego wśród zielonych wzgórz
Kiedy nasycimy się już wspaniałymi widokami i poczujemy powiew historii, polecam zejść szlakiem niebieskim (niebieskie krzyżyki). Prowadzi on w dół do Wieży Salomona i Pałacu Królewskiego, który znajduje się już w samym Wyszehradzie.
Wejście na wieżę Salomona kosztuje: 700 HUF dla dorosłych i 350 HUF dla uczniów i studentów. Widok nie jest tak rozległy, jak w przypadku Zamku Wysokiego. Warto tu jednak zajrzeć, żeby w całości ocenić system obronności wszystkich obiektów wchodzących w skład kompleksu zamkowego.
Schodząc niżej mijamy urokliwy Pałac Palffych (Pálffy-kastély) i dochodzimy do będącego w renowacji majestatycznego Pałacu Królewskiego, rezydencji rozbudowanej przez króla Macieja Korwina. Ekspozycję możemy odwiedzić poza poniedziałkiem codziennie od 9.00 do 17.00, koszt biletu: 1300 HUF dla dorosłych i 650 HUF dla dzieci i studentów.
Podsumowanie
- dojazd z Budapesztu do Wyszehradu: komunikacja miejska-metro, linia M3 – koszt bilety jednorazowego 350 HUF, bilet na autobus ze stacji – Újpest-Városkapu XIII kerület kosztuje 745 HUF, obieramy linię nr 880-889,
- wejście szlakiem niebieskim na Zamek Wysoki – Fellegvar zajmuje około 40 minut, wstęp do obiektu kosztuje: 1700 HUF dla osoby dorosłej,
- zwiedzić można również Pałac Królewski, który znajduje się w samym Wyszehradzie, niedaleko parkingu i Punktu Informacji Turystycznej, koszt wstępu: 1300 HUF dla osoby dorosłej,
- Punkt Informacji Turystycznej udziela potrzebnych wskazówek i wydaje bezpłatne arkusze map, polecam!
- punkty gastronomiczne w okolicy serwują dania kuchni węgierskiej, oto kilka z nich: Palotahaz, Gulyás Csárda, Kovács-Kert Étterem, czy Plintenburg étterem , w większości z nich można było zapłacić kartą,
- Walutą na Węgrzech jest forint. 100 HUF to 1,3 PLN (wg kursu NPB).
